9 اکتبر 2023- در دومین گزارش اجماع بین‌المللی اخیر از ابتکار پزشکی دقیق در دیابت (PMDI) که در Nature Medicine منتشر شده است، محققان بررسی‌های سیستماتیک و اجماع بین کنسرسیومPMDI  را در مورد پزشکی دقیق برای پیشگیری، تشخیص، درمان و پیش‌آگهی دیابت ملیتوس تک ژنی (MDM)، بارداری (GDM)، دیابت نوع 1 (T1D) و دیابت نوع 2(T2D) خلاصه کردند.

زمینه

پزشکی دقیق یک رویکرد نوآورانه برای پزشکی مبتنی بر شواهد است که هدف آن افزایش دقت توصیه‌های بهداشتی و قضاوت‌های پزشکی است.

در این روش، منشاء، تظاهرات بالینی و پاتوفیزیولوژی انواع شایع دیابت، به عنوان یک نگرانی بهداشتی عمده در سراسر جهان بررسی می شود. علیرغم اهداف والای خود، راه حل های واقع بینانه و اقتصادی ارائه می دهد.

درباره ی این بیانیه

در بیانیه حاضر، محققان 15 بررسی سیستماتیک و پیشنهادات متخصصان را مورد بررسی قرار دادند که نشان دهنده چشم انداز کاربرد بالینی فوری یا کوتاه مدت برای ادغام تحقیقات پزشکی دقیق دیابت در واقعیت است.

شکاف های دانش موجود و کاربردهای پزشکی دقیق در دیابت

درمان دقیق دیابت، به دنبال رسیدگی به اپیدمی دیابت در سراسر جهان از طریق شخصی سازی تشخیص ها و درمان ها برای گروه های جمعیتی مشابه، است. با این حال، شکاف های اطلاعاتی در زمینه های مقرون به صرفه، برابری و عدالت در سلامت، دقت پیش بینی، مسئولیت و دسترسی وجود دارد.

بازنگری در معیارها با هدف کاهش اشتباهات و افزایش دقت انتخاب های پزشکی و توصیه های بهداشتی انجام می شود. پزشکی شخصی از داده های سطح فردی استفاده می کند تا ایمنی، اثربخشی و تحمل درمان را به طور عینی ارزیابی کند.

مطالعاتی که به صراحت برای ارزیابی فرضیه های پزشکی دقیق طراحی شده اند باید در خطوط لوله ی توسعه دارو گنجانده شوند تا توصیه های درمانی بهینه سازی شود. پزشکی دقیق نیاز به تحقیقات جدید با تمرکز بر فرآیندهای فیزیولوژیکی شناسایی شده توسط نشانگرهای زیستی دارد.

با این حال، پیچیدگی فرآیند و ملاحظات اختصاصی مانع تجاری سازی می شود. با در نظر گرفتن حوزه های اقتصادی، اجتماعی و اخلاقی، ایجاد تعادل در دسترسی و تجاری سازی ضروری است.

دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2

دیابت نوع 1، که در اثر از بین رفتن سلول های بتای پانکراس ایجاد می شود، دو درصد از همه انواع دیابت در سطح جهان را تشکیل می دهد. به فازهایی دسته بندی می شود و به دلیل سن پایین و قیمت انسولین هزینه های بهداشتی قابل توجهی دارد. اتوآنتی بادی‌ها در سلول‌های جزایر پانکراس، پیشرفت دیابت را تخمین می زنند و به طور معمول در کار بالینی استفاده می‌شوند.

مروری بر 71 کارآزمایی تصادفی و کنترل‌شده (RCTs) نشان داد که فناوری‌های جدید ممکن است سطوح هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) را کاهش دهند، نظارت مداوم گلوکز را افزایش دهند، خطر هیپوگلایسمی را کاهش دهند و پیامدهای مرتبط با دیابت را بهبود بخشند. تحقیقات اپیدمیولوژیک ویژگی های ژنتیکی، بیوشیمیایی و فنوتیپی جدیدی را در بیماران دابت نوع 1کشف کرده است.

دیابت نوع 2، یک وضعیت مزمن تغییر یافته ی قند خون است که تقریباً 500 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می دهد و انتظار می رود تا سال 2050 بیش از یک میلیارد نفر را تحت تأثیر قرار دهد. تشخیص منحصر به فرد است و تغییرات رژیم غذایی یا سبک زندگی می تواند توسعه ی بیماری را به تعویق بیاندازد. با این حال، ناهمگونی بین فردی در پاسخگویی به اقدامات پیشگیرانه زیاد است.

پیشگیری دقیق مستلزم شناسایی پیش‌بینی‌کننده‌های پاسخ و کسانی است که به احتمال زیاد از آن روش ها سود می‌برند.

یک تجزیه و تحلیل جامع شامل 33 مطالعه شامل اصلاح سبک زندگی، تغییرات رژیم غذایی و مکمل ها بود. زیرگروه هایی از دیابت نوع 2، بطورقابل تکرار با استفاده از فناوری های یادگیری ماشینی کشف شده اند.

دیابت تک ژنی و دیابت بارداری

دیابت تک ژنی یا MDM، نوع غیرمعمولی از دیابت است که در دوران نوزادی یا قبل از 45 سالگی تشخیص داده می شود، تا 5 درصد از کل موارد دیابت را شامل می شود. پزشکی دقیق گزینه‌های تشخیصی را فراهم می‌کند، با این حال برای بسیاری از افراد به دلیل تداخل علائم بالینی به اشتباه دیابت نوع 1 یا 2 تشخیص داده می‌شود.

بررسی نود و هشت تحقیق نشان داد که توالی‌یابی هدفمند نسل بعدی، پانل‌های ژنتیکی، سنجش‌های multiplex ligation-dependent probe amplification ، و توالی‌یابی سریع Sanger برای ژن گلوکوکیناز، آزمایش‌های تشخیصی دقیق را برای تعیین انواع مختلف دیابت امکان‌پذیر کرده است. به دلیل جهش کانال پتاسیم، داروهای سولفونیل اوره موثرترین درمان برای دیابت نوزادان است.

دیابت بارداری یا GDM، یک اختلال متابولیک مرتبط با بارداری است که نگرانی های جدی برای سلامتی مادر و فرزندان داخل رحم او ایجاد می کند. یک ارزیابی جامع از 116 برنامه پیشگیری ازGDM  نشان داد که در مقایسه با مراقبت های کنترلی، بهبود شیوه زندگی باعث کاهش بروز GDM می شود.

مداخلات متفورمین کاهش خطر بیشتری را در دوران قبل از بارداری نسبت به دوران بارداری نشان داد. ورزش و رژیم غذایی به طور موفقیت آمیزی GDM را در بین زنان دارای اضافه وزن، زنان مسن، کسانی که سابقه GDM داشتند و آنهایی که سطح گلوکز خون ناشتا بالا دارند، بهبود بخشیده است.

نتیجه گیری

این اعلامیه اجماعی در مورد ادغام پزشکی دقیق در مشکل جهانی دیابت، بر نیاز به تشخیص ها و نشانگرهای زیستی خاص برای پیشگیری دقیق، درمان ها و پیش آگهی ها تاکید می کند.

باید به فقدان داده ها از افراد غیر اروپایی به منظور دستیابی به قابلیت تعمیم در مدیریت دقیق دیابت پرداخته شود.

متاآنالیز کارآزمایی‌های بالینی، طرح‌های کارآزمایی نوآورانه، شناسایی نشانگرهای زیستی ژنتیکی و غیراستاندارد، و ویژگی‌های قابل دسترس بالینی برای پیش‌بینی پاسخ بهتر و انتخاب دارو از جمله اهداف تحقیقاتی آینده هستند.

استانداردسازی و به اشتراک گذاری فناوری آزمایشگاهی، سنجش ها و پایپ لاین ها، ارزیابی و تعیین کمیت نشانگرهای زیستی را در داخل سیستم های مراقبت های بهداشتی و در محل مراقبت بهبود می بخشد.

معیارهای استاندارد گزارش‌دهی، باز بودن الگوریتم‌های محاسباتی و تکنیک‌های هوش مصنوعی می‌توانند دسترسی و تکرارپذیری را بهبود بخشند.

سیستم‌هایی برای ارزیابی معمول ناهمگونی دیابت و تجدید نظر در طبقه‌بندی دیابت فعلی در طول عمر نیز مورد نیاز است. چارچوبی متناسب با جمعیت هدف ضروری است تا امکان ترجمه تحقیقات دقیق دیابت به کاربرد بالینی فراهم شود.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20231009/International-report-paves-way-for-precision-diabetes-medicine-breakthrough.aspx